Khói trắng Ä‘ã xuất hiện trên ống khói Nhà nguyện Sistine trong ngày thứ hai diá»…n ra Máºt nghị Hồng y bầu ngưá»i kế nhiệm Giáo hoàng Francis. Lần đầu tiên trong lịch sá», má»™t Hồng y ngưá»i Mỹ trở thành Giáo hoàng lãnh đạo 1,4 tá»· tín đồ Công giáo.
Hồng y Robert Francis Prevost, 69 tuổi, sau Ä‘ó xuất hiện trên ban công Vương cung Thánh đưá»ng Thánh Peter, ra mắt toàn thể tín đồ vá»›i tư cách là Giáo hoàng Leo XIV.
"Cầu bình an đến các bạn", tân Giáo hoàng Leo XIV nói vá»›i Ä‘ám Ä‘ông ở quảng trưá»ng bên dưới. "Chúng ta phải cùng nhau cố gắng trở thành má»™t nhà thá» truyá»n giáo, má»™t nhà thá» xây cầu nối và đối thoại, luôn rá»™ng mở như quảng trưá»ng này, để dang rá»™ng vòng tay chào Ä‘ón tất cả những ai cần lòng bác ái và sá»± hiện diện cá»§a chúng ta".
Vatican mô tả ông là giáo hoàng thứ hai đến từ châu Mỹ sau ngưá»i tiá»n nhiệm Francis, đồng thá»i là giáo hoàng đầu tiên theo Dòng Thánh Augustine.
Tân Giáo hoàng Leo XIV ra mắt tối 8/5. Video: AP
Giáo hoàng Leo XIV sinh ra tại Chicago, bang Illinois, Mỹ năm 1955 vá»›i cha mẹ là ngưá»i gốc Tây Ban Nha và Pháp - Italy. Lá»›n lên ở Dolton, bang Illinois, ông từng làm ngưá»i giúp lá»… tại Nhà thá» St. Mary ở ngoại ô phía nam Chicago.
Ông hoàn thành chương trình phổ thông tại trưá»ng trung há»c St. Augustine Seminary năm 1973 và từng nháºn thư khen ngợi vì thành tích há»c táºp xuất sắc. Ông lấy bằng cá» nhân chuyên ngành toán há»c tại Äại há»c Villanova, bang Pennsylvania năm 1977. Ông nói được tiếng Anh, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Italy, tiếng Pháp và tiếng Bồ Äào Nha, đồng thá»i có thể Ä‘á»c hiểu tiếng Latin và tiếng Äức.
Anh trai Prevost cho biết ông Ä‘ã khao khát trở thành linh mục từ khi còn nhá». Tháng 9/1977, ông gia nháºp Dòng Thánh Augustine vá»›i tư cách táºp sá»± tại nhà thá» Äức Mẹ Vô nhiá»…m Nguyên tá»™i ở bang Missouri.
Năm 1982, ông được trao bằng Thạc sÄ© Thần há»c tại Liên minh Thần há»c Công giáo, má»™t trưá»ng sau đại há»c tại Chicago. Trong cùng năm, ông được phong linh mục.
Ông nháºn bằng cá» nhân luáºt giáo năm 1984 và chuyển đến Peru làm việc má»™t năm sau Ä‘ó, nÆ¡i ông được cấp quốc tịch. Tuy nhiên, ông vẫn thưá»ng xuyên trở vá» Mỹ vá»›i vai trò linh mục và tu viện trưởng ở quê nhà.
Sau khi nháºn bằng tiến sÄ© luáºt giáo năm 1987 tại Há»c viện Giáo hoàng Thánh Thomas Aquinas ở Rome, Italy, ông trở lại Peru năm 1988 và dành 10 năm tiếp theo lãnh đạo chá»§ng viện Dòng Thánh Augustine tại Trujillo, phía tây bắc nước này.
Äầu tháng 3/1999, linh mục Prevost trở vá» Mỹ đảm nhiệm chức vụ Tỉnh dòng Augustine Chicago. Giai Ä‘oạn 2001-2013, ông giữ chức Tổng Bá» trên cá»§a Dòng Thánh Augustine, má»™t vai trò lãnh đạo quốc tế quan trá»ng. Trong thá»i gian này, ông Ä‘ã Ä‘i nhiá»u nÆ¡i trên thế giá»›i để thăm các cá»™ng Ä‘oàn Augustine và thúc đẩy sá»± hiệp nhất và phát triển cá»§a dòng.
Năm 2014, Giáo hoàng Francis Ä‘ã bổ nhiệm ông làm Giám mục giáo pháºn Chiclayo ở Peru. Trong thá»i giam làm giám mục tại Chiclayo, ông thưá»ng xuyên đến thăm các cá»™ng đồng dân cư ở vùng xa xôi hẻo lánh, táºp trung vào phục vụ ngưá»i nghèo, cá»§ng cố các giáo xứ và thúc đẩy công bằng xã há»™i.
Yolanda Diaz, giáo viên và là thành viên nhà thỠở Chiclayo, cho hay thay vì yêu cầu má»i ngưá»i trong giáo pháºn đến nhà thá», giám mục Prevost luôn muốn "đưa nhà thỠđến vá»›i má»i ngưá»i" và luôn gần gÅ©i, quan tâm tá»›i các vấn đỠcá»§a tín đồ ở địa phương.
Ông trở thành Tổng giám mục vào tháng 1/2023. Ba tháng sau, Giáo hoàng Francis bổ nhiệm ông làm Tổng trưởng Thánh Bá»™ Giám mục. Äây là má»™t trong những cÆ¡ quan quan trá»ng nhất cá»§a Vatican, đảm nháºn nhiệm vụ lá»±a chá»n và giám sát bổ nhiệm các giám mục trên thế giá»›i.
Äá»™ng thái này cho thấy Giáo hoàng Francis coi trá»ng kinh nghiệm phụng sá»± và sá»± Ä‘a dạng trong vai trò lãnh đạo cá»§a Giáo há»™i Công giáo, theo giá»›i quan sát. Cuối năm 2023, Giáo hoàng Francis phong ông làm Hồng y, trở thành má»™t trong những thành viên trẻ nhất cá»§a Hồng y Ä‘oàn.
Prevost được cho là ngưá»i á»§ng há»™ tiếp nối cải cách Giáo há»™i cá»§a Giáo hoàng Francis. Ông cÅ©ng có chung quan Ä‘iểm vá»›i cố Giáo hoàng vá» các vấn đỠngưá»i di cư, ngưá»i nghèo và môi trưá»ng.
Vá»›i tư cách hồng y, Robert Francis Prevost Ä‘ã không ngần ngại thách thức các hành động cá»§a chính quyá»n Tổng thống Donald Trump. Ông từng đăng lại má»™t bài viết trên mạng X chỉ trích việc chính quyá»n trục xuất má»™t cư dân Mỹ tá»›i El Salvador và chia sẻ bài bình luáºn chỉ trích Phó tổng thống JD Vance.
Äối vá»›i nhiá»u ngưá»i, lá»i kêu gá»i xây dá»±ng cầu nối trong phát biểu đầu tiên vá»›i tư cách giáo hoàng cho thấy Hồng y Prevost, nay là Giáo hoàng Leo XIV, muốn tiếp nối láºp trưá»ng cá»§a ngưá»i tiá»n nhiệm vá» vấn đỠnháºp cư. Giáo hoàng Francis hồi đầu năm từng chỉ trích kế hoạch trục xuất hàng loạt cá»§a chính quyá»n Trump "làm tổn hại đến phẩm giá cá»§a nhiá»u Ä‘àn ông và phụ nữ".
"Ông ấy là ngưá»i cân bằng, Ä‘iá»m tÄ©nh và xá» lý tốt khá»§ng hoảng", linh mục Mark R. Francis, bạn há»c cÅ© cá»§a Giáo hoàng Leo XIV, nói. "Ông ấy suy nghÄ© thấu Ä‘áo và có sá»± lãnh đạo ổn định".
Michele Falcone, linh mục trong Dòng Thánh Augustine mà Hồng y Prevost lãnh đạo, cho biết tân Giáo hoàng là ngưá»i có phong cách lãnh đạo theo hướng hợp tác và có thể ứng biến linh hoạt tùy thuá»™c vào bối cảnh. Hồng y Prevost cÅ©ng được biết đến là ngưá»i hay chÆ¡i tennis và hâm má»™ bóng chày.

Tân Giáo hoàng Leo XIV ra mắt tín đồ từ ban công Vương cung Thánh đưá»ng Thánh Peter ngày 8/5. Ảnh: AP
Nhiá»u đồng nghiệp Ä‘ánh giá cao những thành tích cá»§a tân Giáo hoàng trong thá»i gian ông làm Giám mục ở Peru. Ông cÅ©ng được hưởng lợi từ mạng lưới quốc tế mạnh mẽ mà ông Ä‘ã xây dá»±ng trong Giáo há»™i khi làm việc vá»›i tư cách là ngưá»i được Giáo hoàng Francis giao trá»ng trách vá» bổ nhiệm giám mục ở nhiá»u nÆ¡i trên thế giá»›i.
Giáo hoàng Leo XIV giá» phải đối mặt vá»›i thách thức hàn gắn những rạn nứt sâu sắc giữa phe bảo thá»§ và cấp tiến trong Giáo há»™i. Sá»± tháºn trá»ng cá»§a ông khi lên tiếng vá» các vấn đỠgây chia rẽ như ban bước cho ngưá»i đồng tính có thể giúp ông trở thành lá»±a chá»n dá»… chịu vá»›i nhiá»u hồng y.
"Ông ấy là ngưá»i có thể khiến những ngưá»i cấp tiến và cả những ngưá»i bảo thá»§ Ä‘á»u cảm thấy thoải mái. Cả hai bên Ä‘á»u có thể tìm thấy những Ä‘iá»u mà há» ca ngợi và đồng cảm ở ông ấy. Tôi không nghÄ© Ä‘iá»u Ä‘ó có thể giải quyết dứt Ä‘iểm những khác biệt trong Giáo há»™i, nhưng Ä‘ó là má»™t thành công", Cha Robert Sirico, chá»§ tịch danh dá»± cá»§a nhóm nghiên cứu vỠđức tin Viện Acton ở Mỹ, nháºn xét.