Bạc Liêu có đến 21 ngôi nhà cổ, xây dá»±ng theo phong cách kiến trúc Pháp từ hàng trăm năm trÆ°á»›c. Trong Ä‘ó có ngôi nhà của ông Cao Triều Phát (trụ sở cÅ© của Há»™i Liên hiệp Phụ nữ tỉnh), nhà ông Trần Văn ChÆ°Æ¡ng, thân sinh bà Trần Lệ Xuân (vợ Ngô Đình Nhu), nay là thÆ° viện Tỉnh Bạc Liêu... NhÆ°ng những ngôi nhà nầy ít người biết, người ta chỉ biết má»—i ngôi nhà của má»™t người nổi tiếng khắp Nam kỳ lục tỉnh thuở xÆ°a: Công tá»­ Bạc Liêu.

Khách sạn Công tá»­ Bạc Liêu. Ảnh: Cát Lá»™c

TrÆ°á»›c cách mạng tháng Tám, Bạc Liêu vốn là xứ sở của những đại Ä‘iền chủ xứ Nam kỳ, cÅ©ng là quê hÆ°Æ¡ng của những công tá»­ con nhà giàu ăn chÆ¡i khét tiếng vá»›i nhiều giai thoại lý thú, lạ đời còn lÆ°u truyền cho tá»›i hôm nay, trong Ä‘ó có công tá»­ Bạc Liêu. Theo má»™t tÆ° liệu, tên thật của công tá»­ Bạc Liêu là Trần Trinh Huy (tên thường gọi là Ba Huy), con ông Trần Trinh Trạch, còn gọi là há»™i đồng Trạch.

Họ Trần gốc người Tiều. Vá»›i bất Ä‘á»™ng sản sở hữu hÆ¡n 110.000 hecta ruá»™ng lúa và hÆ¡n 100.000 hecta ruá»™ng muối, há»™i đồng Trạch là người giàu nhất Bạc Liêu và giàu đứng hàng thứ tÆ° trong xứ Nam kỳ. Ba Huy được cha cho sang Pháp du học. NhÆ°ng có lẽ thích vui chÆ¡i hÆ¡n học hành nên khi Ba Huy trở về nÆ°á»›c chẳng có mảnh bằng nào lận lÆ°ng. Là công tá»­, Ba Huy “xài tiền nhÆ° nÆ°á»›c”, nổi tiếng vá»›i nhiều giai thoại đến khó tin. Ba Huy có cả thảy bốn người vợ, còn nhân tình thì... vô số. Trần Trinh Huy mất năm 1973 tại Sài Gòn.

CÅ©ng nhÆ° những ngôi nhà cổ khác ở Bạc Liêu, ngôi nhà của công tá»­ Bạc Liêu là quần thể nhiều hạng mục được xây dá»±ng từ trÆ°á»›c cách mạng tháng Tám vá»›i kiến trúc riêng của những năm đầu thế ká»· XX, không Âu hóa nhÆ° Đà Lạt, không hoành tráng nhÆ° Sài Gòn, Hà Ná»™i. Trái lại quần thể nhà này ở Bạc Liêu, nhìn tổng thể thì rất Tây nhÆ°ng quan sát kỹ thì nó lại hài hòa má»™t cách lạ kỳ vá»›i những dòng sông con rạch của xứ này. Nhà công tá»­ Bạc Liêu là má»™t trong quần thể “nhà Tây” Ä‘ó.

Tập truyện tranh du lịch Công tá»­ Bạc Liêu do Công ty TNHH Thông tin lữ hành Mekong (Metinfo) kết hợp cùng NXB Trẻ xuất bản, vừa được phát hành.

Vì vậy, theo má»™t bài báo viết về Bạc Liêu: “Số má»™t là nhà hàng khách sạn Công Tá»­ Bạc Liêu. Đoàn khách nào cÅ©ng vậy, dù khuya khoắt đến Ä‘âu cÅ©ng Ä‘òi về ngủ Ä‘úng cái phòng công tá»­ Bạc Liêu Trần Trinh Huy từng ngủ cho bằng được. Hiện tượng có má»™t không hai của Nam bá»™ và có thể nói là của cả nÆ°á»›c quả có má»™t sức hút mãnh liệt”. Phòng của công tá»­ Bạc Liêu có má»™t ban công rá»™ng. Từ Ä‘ó có thể nhìn thấu qua sông Bạc Liêu. Phía sau khách sạn là má»™t khu vườn khá rá»™ng vá»›i nhà hàng và các “chòi” cà phê nho nhỏ, yên tÄ©nh trong không gian thoáng Ä‘ãng.

Tiến sÄ© Trang Quang Sen, hiện làm việc tại CHLB Đức, trong lần “hành phÆ°Æ¡ng Nam” tháng 7-2007, Ä‘ã tò mò tìm đến ngôi nhà này. Ông kể: “NÆ¡i công tá»­ Bạc Liêu sống là má»™t biệt thá»± khang trang được xây dá»±ng vào năm 1919 do má»™t kỹ sÆ° người Pháp thiết kế. Để đảm bảo chất lượng của ngôi nhà, vật liệu xây dá»±ng được đặt mua và chuyên chở từ Pháp sang. Dân Bạc Liêu gọi biệt thá»± này là Nhà Lá»›n. Hiện nay nó được sá»­a sang và xây dá»±ng lại thành khách sạn mang tên “Khách sạn Công Tá»­ Bạc Liêu”. Khách sạn có tất cả 6 phòng và giá tiền phòng cho má»—i Ä‘êm 250 ngàn đồng (tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng khoảng 12 Euro), ngoại trừ má»™t phòng đặc biệt, nÆ¡i công tá»­ Bạc Liêu ở, giá gấp Ä‘ôi. Phòng này rất được du khách Æ°a chuá»™ng, nhất là du khách nÆ°á»›c ngoài, vì vậy ai muốn ngủ trong phòng của công tá»­ Bạc Liêu thường phải đặt trÆ°á»›c cả tháng. Chúng tôi quyết định đến Ä‘ây nghỉ Ä‘êm để tìm hiểu thêm nÆ¡i trú ngụ của tay ăn chÆ¡i có tiếng này” để “về Bạc Liêu danh tiếng ôn lại giấc ngủ vàng son. Má»™t thời để nhá»› thời Ä‘ó xa rồi” (lời ca khúc “Bạc Liêu hoài cổ” của nhạc sÄ© Thanh SÆ¡n).

Ngày nay, đến Bạc Liêu là ai cÅ©ng muốn đến thăm khách sạn Công tá»­ Bạc Liêu để thăm ngôi nhà được xây dá»±ng bằng toàn bá»™ vật liệu nhÆ° thép Ä‘úc, cá»­a, cẩm thạch lót nền, gạch, khung sắt trang trí... đều được nua từ Pháp chở về. Đáng chú ý là những con bù loong, ốc vít cùng các chi tiết xây dá»±ng khác đều được Ä‘óng dấu chữ “P” hoa mỹ, cho thấy chúng được sản xuất tại Paris, thủ Ä‘ô nÆ°á»›c Pháp. Trong ngôi nhà cổ nầy, khách còn có dịp tận mắt chứng kiến những bình, lọ gốm sứ, bàn ghế cẩn ốc xa cừ, đặc biệt là chiếc Ä‘iện thoại cổ công tá»­ Bạc Liêu dùng lúc sinh thời...

Đến thăm nhà công tá»­ Bạc Liêu, ngoài việc được cô hÆ°á»›ng dẫn xinh đẹp thuyết minh từng chi tiết má»™t, má»›i Ä‘ây, khách còn thích thú khi có quyển truyện tranh “Công tá»­ Bạc Liêu”, để về nhà cùng cả gia Ä‘ình vừa thưởng lãm những nét vẽ tài hoa của họa sÄ© Hữu Tâm, vừa có trong tay má»™t tÆ° liệu quý vì nó được tập hợp, chọn lọc từ nhiều tài liệu Ä‘áng tin cậy ghi chép về cuá»™c đời Trần Trinh Huy.

HÆ¡n thế nữa, quyển truyện tranh nầy còn có bản đồ chi tiết đường đến nhà công tá»­ Bạc Liêu tại thành phố Bạc Liêu. Quyển truyện tranh du lịch về công tá»­ Bạc Liêu tuy mỏng nhÆ°ng khá đầy đủ thông tin về vị công tá»­ nổi tiếng nầy, do Công ty TNHH Thông tin lữ hành Mekong (Metinfo) kết hợp cùng NXB Trẻ xuất bản, vừa được phát hành.