TPHCM dá»± kiến thành lập đặc khu kinh tế trên địa bàn bốn quận huyện gồm quận 7, huyện Nhà Bè, Cần Giờ và má»™t phần huyện Bình Chánh - Ảnh: TL SGT

Trên địa bàn các huyện Bình Chánh, Cần Giờ, Nhà Bè hiện Ä‘a phần là đất nông nghiệp, chiếm đến 90%, trong khi Ä‘ó ở Quận 7 diện tích đất của Khu Ä‘ô thị Nam thành phố rá»™ng hÆ¡n 2.900 héc ta nhÆ°ng đến nay má»›i chỉ đầu tÆ° được vài trăm héc ta, phần còn lại là những khu vá»±c dân cÆ° nhỏ lẻ, đất nông nghiệp, đất hoang hóa.

Do vậy, việc hình thành và phát triển Đặc khu kinh tế tại bốn quận huyện nói trên có ý nghÄ©a tạo Ä‘òn bẩy phát triển cho chính khu vá»±c này, tạo việc làm và thu nhập cho người lao Ä‘á»™ng địa phÆ°Æ¡ng; quỹ đất được sá»­ dụng có mục Ä‘ích rõ ràng, góp phần vào công tác ứng phó vá»›i biến đổi khí hậu.

Trên Ä‘ây là những đề xuất tại đề cÆ°Æ¡ng chi tiết thành lập Đặc khu kinh tế TPHCM vừa được Viện Nghiên cứu Phát triển TPHCM trình lãnh đạo UBND thành phố hôm nay 1-10.

Việc nghiên cứu thành lập đặc khu kinh tế TPHCM có tham khảo, nghiên cứu mô hình các đặc khu kinh tế trên thế giá»›i, và nghiên cứu các đề án thành lập đặc khu kinh tế của các tỉnh thành khác.

CÅ©ng theo Viện Nghiên cứu Phát triển thành phố, việc thành lập đặc khu kinh tế sẽ góp phần đẩy mạnh du lịch, bảo tồn khu dá»± trữ sinh quyển rừng ngập mặn Cần Giờ và các di tích lịch sá»­, khảo cổ, kiến trúc cấp quốc gia, cấp thành phố trên địa bàn bốn quận huyện phía Nam thành phố nhÆ°: Căn cứ Rừng Sác (Cần Giờ), Giồng Cá Vồ (Cần Giờ)…

Đặc khu kinh tế nằm trong hÆ°á»›ng phát triển chính của thành phố về hÆ°á»›ng Nam, Ä‘Æ°a không gian phát triển của thành phố hÆ°á»›ng ra Biển Đông, phù hợp vá»›i xu hÆ°á»›ng vÆ°Æ¡n ra biển của các Ä‘ô thị hiện đại trên thế giá»›i. Khu vá»±c này có Cảng biển Hiệp PhÆ°á»›c và Khu Ä‘ô thị Cảng Hiệp PhÆ°á»›c, đặc biệt phù hợp phát triển kinh tế biển và dịch vụ logistics.

Viện Nghiên cứu Phát triển đặc biệt nhấn mạnh: “Việc hình thành đặc khu kinh tế khu vá»±c này sẽ tạo nhiều cÆ¡ há»™i để chuyển đổi má»™t vùng đất nông nghiệp hiệu quả thấp thành những khu Ä‘ô thị văn minh, hiện đại, phát triển bền vững.”

Cụ thể, phần diện tích ở các quận huyện hình thành đặc khu kinh tế gồm 35,46 ki lô mét vuông của Quận 7 (dân số 320.440 người), Huyện Bình Chánh có ba xã Bình HÆ°ng, Phong Phú, Đa PhÆ°á»›c vá»›i diện tích 48,49 ki lô mét vuông (dân số 124.561 người), Huyện Nhà Bè vá»›i diện tích 100,56 ki lô mét vuông (dân số 162.795 người) và huyện Cần Giờ vá»›i diện tích 704,22 ki lô mét vuông, trong Ä‘ó có 352,87 ki lô mét vuông là rừng phòng há»™ - chiếm khoảng 50% diện tích (dân số 77.474 người).

Mục tiêu của việc xây dá»±ng đặc khu kinh tế TPHCM là giúp tạo môi trường thông thoáng, thu hút các nhà đầu tÆ° quốc tế, tập trung các Ä‘á»™t phá về thể chế, thá»­ nghiệm các chính sách má»›i, ứng dụng các mô hình quản lý hiện đại, gỡ bỏ dần các rào cản từ tình trạng cát cứ trong quản lý ngành, gắn vá»›i liên kết vùng, liên kết quốc tế, là Ä‘á»™ng lá»±c thúc đẩy phát triển của vùng Đông Nam Bá»™ và vùng Đồng bằng sông Cá»­u Long.

Mục tiêu là vậy, nhÆ°ng Viện Nghiên cứu Phát triển thành phố cÅ©ng dá»± báo má»™t số rủi ro, khó khăn có thể sẽ gặp phải trong quá trình triển khai xây dá»±ng đặc khu kinh tế, nhÆ° hhu vá»±c hình thành đặc khu kinh tế là vùng trÅ©ng, thấp nên chi phí đầu tÆ° sẽ rất lá»›n. Vùng đất Hiệp PhÆ°á»›c - Nhà Bè thấp, cao Ä‘á»™ trung bình 0,4 - 1 mét, mÆ°Æ¡ng rạch chằng chịt và Ä‘iều này sẽ là thách thức lá»›n trong Ä‘iều kiện ngân sách còn khó khăn, nền kinh tế chÆ°a thật sá»± phục hồi, khó tìm được nhà đầu tÆ° chiến lược.

Ngoài ra, tuy cÆ¡ sở hạ tầng có nhiều thuận lợi nhÆ°ng không thật sá»± hoàn thiện, đặc biệt trong kết nối hệ thống giao thông. Chẳng hạn việc ra vào khu vá»±c Hiệp PhÆ°á»›c còn giá»›i hạn vá»›i má»™t cá»­a ngõ duy nhất là tuyến đường Ä‘á»™c đạo Nguyá»…n Văn Tạo (tiếp nối trục đường Bắc-Nam của Thành phố), logistics trên địa bàn thành phố chÆ°a thá»±c sá»± phát triển.

Đặc biệt mô hình đặc khu kinh tế sẽ mất thời gian rất lâu (ít nhất 10 năm) để phát huy tác dụng. Do Ä‘ó sẽ rất bất lợi nếu trong quá trình xây dá»±ng đặc khu kinh tế nền kinh tế lại rÆ¡i vào giai Ä‘oạn suy thoái, khủng hoảng. Thời gian thá»±c hiện lâu cÅ©ng dẫn đến áp lá»±c dÆ° luận Ä‘òi hỏi chứng minh thành công của má»™t đặc khu kinh tế.